Netizen tìm ra nét cuốn hút đằng sau mẫu váy tua rua của Thiều Bảo Trâm
Gần ba thập kỷ sau khi Công nương Diana qua đời trong một vụ tai nạn xe hơi ở Paris, người tình cũ James Hewitt vẫn tiếp tục bảo vệ di sản của bà. Gần đây ông tuyên bố thành viên hoàng gia được yêu mến này đã bị "hiểu lầm".Trong một cuộc phỏng vấn với chương trình Good Morning Britain, James Hewitt đã chỉ trích kênh BBC và tuyên bố cựu nhà báo Martin Bashir từng "nói dối" và "dụ dỗ" để có được một cuộc phỏng vấn với Diana vào năm 1995, điều mà ông gọi là "kinh khủng".Trong cuộc trò chuyện với Bashir, Công nương Diana cáo buộc Hewitt có hành vi xấu. Bà cho biết đã "suy sụp" sau khi Hewitt chia sẻ những chi tiết riêng tư về mối tình lãng mạn kéo dài 5 năm của họ với tác giả Anna Pasternak trong cuốn sách xuất bản năm 1994 Princess in Love.Diana nói thêm: "Tôi rất đau khổ khi một người bạn mà tôi tin tưởng lại kiếm tiền từ mình. Tôi đã yêu anh ấy nhưng tôi rất thất vọng".Một nguồn tin nói với tờ InTouch rằng lần xuất hiện gần đây của Hewitt sau thời gian dài tránh xa sự chú ý khiến một số người tin rằng ông đang lên kế hoạch tiết lộ sự thật quan trọng khác.Nguồn tin cho biết thêm: "Ông ấy có thể xóa tan nhiều lời đồn thổi và nói ra sự thật về Diana".Theo người quản gia lâu năm của Diana - Paul Burrell - Hewitt biết những bí mật mà Diana mãi giấu kín.Burrell chia sẻ với báo giới: "Ông ấy biết công nương rất rõ trong nhiều năm. Diana từng viết thư cho ông ấy hầu như mỗi ngày trong suốt thời gian họ yêu nhau say đắm. Hewitt có nhiều thông tin và hiểu biết sâu sắc không gì sánh bằng. Chắc chắn là đủ để viết thêm một cuốn sách nữa".Diana và Hewitt lần đầu gặp nhau tại một bữa tiệc cocktail vào năm 1986. Khi đó, Diana mới 25 tuổi đã hỏi Hewitt, người hơn cô 3 tuổi và chơi polo với Thái tử Charles rằng anh có thể dạy cô cưỡi ngựa không.Theo cuốn Princess in Love, cuối cùng cặp đôi phải lòng nhau sau một bữa tối riêng tư tại Cung điện Kensington.Hewitt đã ghi lại buổi tối đó trong hồi ký của mình như sau: "Đêm đó, mối tình của chúng tôi bắt đầu... Chính Diana là người khởi xướng nó".Burrell được cho là người chịu trách nhiệm sắp xếp cuộc gặp gỡ bí mật của họ. Ông nhớ lại: "Khi tôi làm việc cho hoàng gia năm 1987, tôi được giao phó bí mật này".Người quản gia của Diana khẳng định ông thường giúp lén đưa Hewitt "rất lôi cuốn" vào cung điện để gặp công nương, đồng thời nói thêm: "Diana yêu James và tin tưởng anh ấy mọi thứ".Diana được cho là đã trút hết nỗi lòng của mình với Hewitt, bao gồm cả những vấn đề hôn nhân với Charles, sự thiếu gắn kết trong cuộc hôn nhân của họ và lòng ghen tuông của cô về mối quan hệ của ông với Hoàng hậu hiện nay Camilla Parker Bowles.Diana cũng chia sẻ rằng bà phải vật lộn với chứng cuồng ăn và lòng tự trọng.Anna Pasternak viết trong cuốn Princess in Love: "Điều mà Công nương Diana khao khát nhất từ Hewitt là sự chấp thuận của ông. Bà không chỉ khao khát sự chấp nhận cá nhân mà còn cần được liên tục khẳng định rằng bà là một người phụ nữ xinh đẹp, gợi cảm... Diana cũng cần một người nào đó bày tỏ sự trân trọng đối với cuộc sống của bà".Thời cơ quý báu của đất nước, cần có người tiên phong
Theo đó, hai tàu đi qua eo biển Đài Loan nói trên là tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke USS Ralph Johnson và tàu khảo sát lớp Pathfinder USNS Bowditch. Hai tàu đã thực hiện một chuyến đi từ bắc xuống nam từ ngày 10-12.2, theo Reuters dẫn thông báo từ Hải quân Mỹ.Sĩ quan hải quân Matthew Comer, một phát ngôn viên tại Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương của Mỹ, nhấn mạnh: “Chuyến đi diễn ra qua một hành lang ở eo biển Đài Loan nằm ngoài lãnh hải của bất kỳ quốc gia ven biển nào. Trong hành lang này, tất cả các quốc gia đều được hưởng quyền tự do hàng hải, bay và việc sử dụng biển hợp pháp quốc tế khác các quyền tự do liên quan biển”.Theo Reuters, đây là lần đầu tiên Hải quân Mỹ điều tàu qua eo biển Đài Loan kể từ khi ông Donald Trump nhậm chức tổng thống Mỹ nhiệm kỳ hai vào ngày 20.1.Hải quân Mỹ đưa ra tuyên bố trên sau khi Đài Truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) cùng ngày đưa tin quân đội Trung Quốc thông báo họ đã tổ chức lực lượng hải quân và không quân để giám sát các hoạt động hàng hải của một tàu khu trục và tàu khảo sát hải dương học của Mỹ băng qua eo biển Đài Loan từ ngày 10-12.2.Phát ngôn viên Lý Hi của Chiến khu Đông bộ thuộc quân đội Trung Quốc nói rằng hành vi của hai tàu Mỹ phát đi tín hiệu sai và làm tăng rủi ro an ninh. CCTV dẫn lời ông Lý rằng: “Binh sĩ trong chiến khu luôn trong tình trạng báo động cao và kiên quyết bảo vệ chủ quyền và an ninh quốc gia cũng như hòa bình và ổn định khu vực”.
Nhận định Tottenham - Arsenal (1 giờ 45 ngày 13.5): Quyết đấu cho một vị trí trong top 4
Ngày 26.1, mạng xã hội lan truyền clip một ô tô biển vàng bất ngờ tự chạy trong khu vực sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM). Lúc này, xung quanh có rất nhiều người. Một số người cố gắng kéo chiếc xe lại, số khác dùng các vật cản chặn chiếc ô tô nhưng bất thành.Chiếc ô tô vẫn di chuyển từ từ về phía trước. Xung quanh có nhiều tiếng la "tránh ra... xe không có tài xế, xe tự chạy".Qua xác minh, sự việc xảy ra vào tối 25.1 (26 tết) tại tuyến đường nằm trong khu vực sân bay Tân Sơn Nhất. Đại diện lực lượng an ninh sân bay Tân Sơn Nhất cho biết, thời điểm trên ô tô không có người bên trong. Người lái xe thấy sự việc thì chạy đến và đơn vị sau đó cử lực lượng ngăn lại. Ô tô di chuyển một đoạn ngắn thì dừng lại sau khi vướng vào gờ một hàng rào.Nguồn tin riêng khác của Báo Thanh Niên cho biết, khi phát hiện vụ việc, người dân, lực lượng an ninh sân bay đã kịp đến xử lý. Vụ việc không gây thiệt hại về tài sản, người, cũng như không gây ảnh hưởng đến hoạt động khai thác tại sân bay Tân Sơn Nhất.Tài xế thừa nhận nguyên nhân do quên về P (chế độ đỗ xe), quên tháo dây an toàn và không nhấn nút phanh điện tử.
Theo Chí Hải phô mai béo, thơm hòa quyện với sữa đặc tạo nên một món ăn thơm ngon. "Món này phải ăn liền trong lúc phô mai còn nóng nếu để nguội sẽ mất ngon. Thanh phô mai mới ra lò kéo sợi dài, ăn vào cảm thấy béo béo, một chút xíu mặn. Bên ngoài thêm lớp áo sữa đặc, bột phô mai ngọt ngọt", Hải nói thêm.
Bài tập kéo giãn tại bàn làm việc - cải thiện chứng đau lưng hiệu quả
Trong khoảng thời gian đó, những trẻ khác ùa chạy đi trốn, nấp đâu đó càng kín càng tốt. Khi đọc đến con số 100 thì trẻ mở mắt ra và bắt đầu đi tìm bạn, ai bị phát hiện đầu tiên là bị thua. Đếm đủ con số như thế, lâu lắm, có trẻ láu cá đọc tắt cho nhanh để khi mình mở mắt ra thì các bạn vẫn chưa kịp trốn. Câu đó như sau: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Thời nhỏ, tôi đã chơi trốn - tìm và nay con tôi cùng trẻ con hàng xóm cũng thế. Năm tháng đi qua, mãi hơn 60 năm sau, nhờ đọc Phan Khôi di cảo - bản thảo chưa đầy đủ (NXB Trí Thức - 2021) do các con của cha đẻ Tình già biên soạn, tôi mới biết chi tiết này: "Trẻ con ta có trò chơi đánh chắt. Dùng những que tre mà đánh, là đánh chắt que; dùng những hòn sỏi mà đánh, là đánh chắt chuyền. Đây không nói cách đánh như thế nào, chỉ nói khi đánh xong một bàn, đếm những que tre hay hòn sỏi đã chiếm được để định ăn thua, thì trẻ con ở Trung và ở Bắc đếm có khác nhau nhưng lại giống nhau ở một chỗ rất lạ. Trẻ con ở miền Trung đếm: "Một đôi, hai đắn, ba thìn, chín chăn, chẵn chục". Trẻ con ở miền Bắc đếm: "Một chắt, hai choi, ba chòi, chín chủ, chẵn chục" (tr.216-217).Trò chơi này, sở dĩ gọi chắt/đánh chắt bởi bản thân chắt/hòn chắt có nghĩa là "hòn nhỏ nhỏ như viên đạn" (Đại Nam quấc âm tự vị, 1895), "Một trò chơi của trẻ con, một tay vừa nhặt vừa tung vừa hứng" (Việt Nam tự điển, 1931); hiện nay tên gọi phổ biến là "chuyền thẻ", có nơi còn gọi "đánh nẻ".Rõ ràng, cách đọc tắt trong trò chơi trốn - tìm đã có từ xưa lắm, ít ra đã có trước năm 1958 là năm ông Phan Khôi viết bài này. Ở đây, khi xét về chữ nghĩa ta thấy gì? Muốn thấy gì, trước hết cần phải tìm hiểu nghĩa của các từ đó."Một đôi" thì dễ hiểu rồi, không cần dài dòng gì thêm. "Hai đắn" thì "đắn" là gì? Tự bản thân từ này không có nghĩa, phải đi chung với từ khác, chẳng hạn Truyện Kiều có câu: "Đắn đo cân sắc cân tài/Ép cung cầm nguyệt, thử bài quạt thơ". Kể ra cái lối "mua người" ngày xưa cũng lạ, chẳng những cô ấy có nhan sắc mà còn phải biết "cầm kỳ thi họa đủ mùi ca ngâm" thì càng cao giá.Còn "ba thìn" thì sao? "Thìn" là từ Việt cổ có nghĩa là "sửa sang, răn, giữ", theo Đại Nam quấc âm tự vị (1895), chẳng hạn Thiên Nam ngữ lục có câu: "Thìn lòng tích đức tu nhân/Bụt trời đã biết, quỷ thần đã hay". Về tâm lý con người, không phải bây giờ mà hàng trăm năm trước, cụ Nguyễn Trãi đã nhìn ra:Dắng dỏi bên tai tiếng quản huyền,Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn.Xuân xanh chưa dễ hai phen lại,Thấy cảnh càng thêm tiếc thiếu niên."Nhẫn" nghĩa là đến, cho đến. Chí lý thật, có lúc nghe tiếng sáo, tiếng đàn (quản huyền) trong không gian, cảnh vật mà mình yêu thích ắt khó giữ lòng mà xao động, xao xuyến, rồi cảm thấy tiếc xuân xanh đã qua. Đã qua thời tuổi trẻ. Chỉ còn là cảm xúc bùi ngùi. Sực nghĩ, "Tiếng đưa hiu hắt bên lòng/Buồn ơi! Xa vắng, mênh mông là buồn" của Thế Lữ cũng là lúc nghe Tiếng sáo Thiên Thai nên khiến "Lòng xuân nhẫn động ắt khôn thìn" là vậy.Rồi, "chín chăn" nghĩa là gì?Ta thử đặt giả thuyết từ "một đôi" là 2, "hai đắn" là 4, ắt "ba thìn" là 6, vậy "chín chăn" cũng nằm trong cách tính này? Không, "chín chăn" trong ngữ cảnh này chính là chẵn/chín chẵn, do cách phát âm nhanh nên đã lướt bỏ dấu ngã trở thành "chăn". Chẵn là trọn, đủ, không lẻ, không thừa, không thiếu, đủ cặp, không so le, còn có cách nói chẵn chòi, chẵn bon. "Chín chăn" xác định, quả quyết chính xác là 9. Suy luận này hợp lý bởi kết thúc câu này là "chẵn chục" tức là 10. Theo nhà ngôn ngữ học Lê Ngọc Trụ, "chục" là tiếng Việt chuyển gốc Hán-Việt: "Chục: số vật mười món, hoặc có hơn (tùy vùng) < thốc (sum họp, một bụi - giọng Quảng Đông: chục)". Ca dao có câu: Bảy với ba, anh kêu rằng một chụcTam tứ lục, anh tính cửu chươngBảy cộng ba đúng là 10, là chục. Cách gọi "chẵn chục" đến nay vẫn còn phổ biến, còn gọi chục trơn, chục chẵn. Dù biết chắc là vậy nhưng chắc gì chục là 10?Ta có thể kiểm chứng trong đời thường lẫn tác phẩm văn học, chẳng hạn, khi viết Bảy ngày trong Đồng Tháp Mười, nhà văn Nguyễn Hiến Lê có kể khi đến "Tân An, một châu thành nằm ở ven Đồng Tháp", lúc đi chỗ ăn sáng: "Anh Bình nhất định lựa tiệm ở gần chợ vì anh vốn ưa cảnh náo nhiệt, thích nhìn người ta đi lại, mua bán. Anh mua một trái dưa hấu và một chục quít, ngạc nhiên lắm khi thấy cô hàng đếm cho anh mười hai trái. Anh cầm hai trái trả lại: "- Cô đưa thừa cho tôi. Tôi mua có một chục thôi mà". Cô hàng nghe giọng là lạ của anh, mỉm cười, đẩy hai trái quít về phía anh: "- Thầy mua một chục thì tôi đếm một chục đó". Anh Bình chẳng hiểu gì cả, tôi phải giảng: "- Ở miền này trái cây như quít, mận thì một chục là mười hai trái. Có tỉnh một chục mười bốn hay mười sáu kia". "- Lạ nhỉ! Một chục mười sáu trái. Thế thì có ông thánh hiểu".Chi tiết này đã phản ánh tính cách rộng rãi, hào phóng của người miền Nam. Anh Bình ngạc nhiên là phải bởi anh từ ngoài Bắc vào, không sinh sống nơi này.Với các phân tích, dẫn chứng vừa nêu, tóm lại, ta vẫn không hiểu rõ nghĩa các từ liên quan đến số đếm trong trò chơi của con trẻ ngày xưa. Không những thế, ta còn còn ngắc ngứ với bài đồng dao này: "Mồng một lưỡi trai/Mồng hai lá lúa/Mồng ba câu liêm/Mồng bốn lưỡi liềm/Mồng năm liềm giật/Mồng sáu thật trăng/Mười rằm trăng náu/Mười sáu trăng treo/Mười bảy sảy giường chiếu/Mười tám rám trấu/Mười chín đụn dịn/Hăm mươi giấc tốt/Hăm mốt nửa đêm…". Với câu "Mười chín đụn địn", có bản ghi "đụn dịn". Bài đồng dao này mô tả hình thù mặt trăng qua các ngày, đại khái, đêm 17 trăng lên vào lúc người ta "sảy giường chiếu" là chuẩn bị ngủ, đêm 18 trăng mọc là lúc lửa ủ trong bếp đã "rám trấu"... Thế, đêm 19 "đụn địn/đụn dịn" thì hiểu thế nào đây?Chịu. Từ "chịu" này, ta lặp lại một lần nữa khi nghe đến từ "đí địn". Trong tập sách Người Việt nói tiếng Việt (NXB TH TP.HCM - 2023), nhà nghiên cứu Nguyễn Quang Thọ cho biết văn cảnh xuất hiện của từ này: "Chuyện rằng có một chị vợ cực đoảng. Một hôm anh chồng bắt được một con ba ba, giao cho vợ làm bếp rồi đi làm đồng, bụng chắc mẩm chiều về có mồi ngon sẽ rủ bạn lai rai vài xị đế. Chị vợ thả con ba ba vào nồi, bỏ thêm vào đó vài ngọn rau mùng tơi rồi bắc lên nấu trên bếp củi. Trong khi chị lúi húi vo gạo thì con ba ba thấy nước nóng lên, nó bèn bò ra khỏi nồi rồi đi mất. Chị vợ đoảng vo gạo xong, mở vung nồi canh xem thử. Chị ta lấy đũa khoắng, nhận ra rau mùng tơi vẫn chưa kịp chín, nhưng ba ba đâu thì chẳng thấy. Chị ta cứ bần thần ngẫm nghĩ hồi lâu, rồi đi đến kết luận: "Mùng tơi chưa chín, đí địn đã tan".Dám nói rằng, những từ vừa nêu ra chẳng ai có thể giải thích nổi nghĩa của nó. Riêng cách nói về số đếm trong trò chơi đánh chắt, ta còn thắc mắc vì sao ở miền Trung, từ "3/ba thìn" lại nhảy qua "9/chín chăn", cũng như ở miền Bắc từ "3/ba chòi" lại vọt đến "9/chín chủ"? Cách nói này hoàn toàn không ngẫu nhiên mà đã vận dụng, phổ biến trong tục ngữ, ca dao, thí dụ: "Thằng Bờm có cái quạt mo/Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu", "Ba bể chín châu", "Ba bị chín quai mười hai con mắt"… Ông Phan Khôi thừa nhận: "Tôi nghĩ mãi mà không hiểu". Rồi ông nêu ý kiến: "Hoặc giả câu trẻ con nói đó có cái lý gì sâu kín về số học hay toán học mà mình không biết. Còn như bảo thứ đó trẻ con bạ đâu nói đấy, hơi đâu mà tìm hiểu cho mệt trí, thì tôi không dám" (SĐD, tr.217).Bạn cũng nghĩ thế chăng?Vâng, tôi cũng nghĩ thế. Và xét ra trong ngày xuân ngày tết, chúng ta cùng bàn về vài từ "bí hiểm" đâu phải không có ích khi cùng tìm về tiếng Việt.